Er is één ding waar wij allemaal ontzettend goed in zijn. Moeten. En dat is goed. Zonder moeten kom je nergens. Toch hangen er aan dit moeten wel wat haken en ogen. Wanneer is het teveel, of te weinig, van wie moet het eigenlijk allemaal, moet het echt en waarom? Misschien is het interessant om daar eens bij stil te staan. Wat moet jij eigenlijk allemaal?
Zelf had ik tot nog niet zo lang geleden een enorme waslijst aan moetjes. Ik moest een goede moeder zijn, ik moest een leuke vrouw zijn, ik moest naar mijn werk, ik moest mijn best doen, ik moest het huishouden op rolletjes laten lopen, ik moest succesvol zijn, ik moest sporten, ik moest op feestjes verschijnen, ik moest gezond leven, ik moest aardig zijn, ik moest er goed uitzien, ik moest geïnteresseerd zijn, ik moest behulpzaam zijn, ik moest gezellig zijn, ik moest niet zeuren, ik moest sterk zijn, ik moest leuk gevonden worden en zo kan ik nog wel even door gaan.
Waarschijnlijk heeft iedereen zo’n waslijst en daar is op zich niets mis mee. Het wordt pas ingewikkeld als deze lijst je uitput, als deze lijst je belemmert, als het niet jouw eigen lijst is. Hoe vaak doen we dingen omdat dat van ons verwacht wordt? Gewoon op de automatische piloot? Te vaak denk ik. Dat is trouwens niet de schuld van de ‘anderen’ en ook niet die van jou. Was het maar zo simpel.
Moeten ontwikkelt zich met je mee. Moeten zit in je genen in de vorm van je eerste levensbehoeften. Dit moeten is van levensbelang. Er zijn echter ook andere vormen van moeten. Moeten zit ook in je omgeving. Je ouders, je opvoeding, je buurt, de maatschappij. Als kind heb je niet altijd invloed op dit moeten. Als het goed gaat draagt dit moeten bij aan jouw welzijn en ontwikkeling van klein naar groot. Hier wordt ook het fundament van jouw relatie met ‘het grote moeten’ gelegd. Het grote moeten is de som van alles wat je meegemaakt hebt, wat je geleerd hebt, jouw overtuigingen, gevoelens en verwachtingen.
In ons leven bepaalt het grote moeten voor een groot deel de weg die we bewandelen. We maken bewust en onbewust keuzes en vergeten in de haast naar de gevolgen van die keuzes te kijken. ‘Bij die behoefte aan zekerheid hoort ook het blijven hangen in je baan. Bij dat grote huis met dat zwembad hoort ook een torenhoge hypotheek. Bij het eten van vulling in plaats van voeding hoort ook dat negatieve effect op je gezondheid.’
Willen en moeten gaan hand in hand. Dat is niet erg. Als je iets wilt dan moet je er vaak iets voor doen of juist laten. Dat is niet altijd makkelijk. En juist omdat het één vaak een gevolg is van het ander, zonder dat we daar oog voor hebben, lijkt het soms dat je niet anders kunt. Dat je wel moet. Uiteindelijk raak je het spoor bijster en dender je maar door in jouw zelfgemaakte ratrace zonder dat je weet hoe het allemaal begonnen is en waar je in hemelsnaam naartoe gaat. Het moeten is een monster geworden dat het willen heeft opgeslokt.
Dus, wat moet jij eigenlijk allemaal en wanneer is het teveel, of te weinig, van wie moet het eigenlijk allemaal, moet het echt en waarom? Misschien is het interessant om daar eens bij stil te staan.